Polska północna w systemie obronnym kraju w latach 1918-1926

Książka

W koszyku

oceń

Polska północna w systemie obronnym kraju w latach 1918-1926 / Wiesław B. Łach. - Olsztyn : Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego, copyright 2010. - 475, [3] strony, [21] stron tablic : ilustracje ; 24 cm.

Autor

Łach Wiesław Bolesław (1958- ). Autor

Forma i typ

Książki Publikacje naukowe

Temat

Korpus Ochrony Pogranicza Policja Państwowa Wojsko Polskie (1918-1939) System obronny państwa Bezpieczeństwo narodowe Twierdze i fortyfikacje Geografia polityczna Granice Militaryzm Plebiscyt 1920 r. na Warmii, Mazurach i Powiślu Polityka międzynarodowa Wojna Wojsko Niemcy Polska (część północna) Pomorze Gdańskie Prusy Wschodnie Wileńszczyzna Wolne Miasto Gdańsk (1920-1939)

Gatunek

Monografia

Dziedzina i ujęcie

Bezpieczeństwo i wojskowość Historia

Odzyskanie przez Polskę niepodległości, związane z zakończeniem I wojny światowej, oraz kształtowanie państwowości i jej rozwój, zarówno wśród współczesnych historyków, jak i w społeczeństwie, nadal budzi duże zainteresowanie. Odnosi się to zwłaszcza do walk o granice odradzającego się państwa, a także budowy elementów jego systemu obronnego w pierwszym okresie kształtowania podstaw II Rzeczypospolitej. Większość prac na temat analizy systemu obronnego Polski dotyczy z reguły całego okresu 1918-1939, w tym przebiegu prawdopodobnych działań wojennych na głównych kierunkach operacyjnych na wschodzie i zachodzie, natomiast brakuje opracowań cząstkowych obejmujących w całości analizę wybranych rejonów kraju. Wyjątek stanowi opracowanie systemu obronnego Śląska autorstwa Kazimierza Pindela. W ujęciu ogólnym pod pojęciem systemu obronnego rozumiemy działalność na rzecz obrony państwa realizowaną przez instytucje cywilne i wojskowe. Wiąże się ona z funkcjonowaniem i współpracą naczelnych władz politycznych i wojskowych, a także z tworzeniem i utrzymaniem potencjału gospodarczego i odpowiedniej infrastruktury terenowej stanowiącej podstawę obronności państwa. Termin ten obejmuje również organizację i działanie sił zbrojnych w warunkach zagrożenia wojennego i pokoju oraz współdziałanie z instytucjami paramilitarnymi w przygotowaniu do ewentualnego konfliktu.

Uwagę w tej rozprawie skupiono przede wszystkim na analizie roli znaczenia północnej rubieży ówczesnego państwa polskiego, zupełnie pomijanej w tego typu rozważaniach. Wyodrębnienie tego obszaru z całego systemu obronnego państwa wynika z jego strategiczno-operacyjnego znaczenia będącego efektem ukształtowania granicy i stosunków z sąsiadami, które budziły niepokój. Temat ten w wielu publikacjach traktowany był sygnalnie i dlatego wymaga całościowego ujęcia. Jest to pierwsza taka próba zaprezentowania aktualnego stanu wiedzy historyczno-wojskowej na temat miejsca, roli i znaczenia Polski północnej w systemie obronnym II Rzeczypospolitej w latach 1918-1926. - [https://ksiegarnia.edu.pl/]

SPIS TREŚCI

Wstęp

ROZDZIAŁ I

SYSTEM OBRONNY POLSKI W LATACH 1918-1926

1. Geopolityczne położenie Polski

2. Ocena zagrożeń militarnych i politycznych

3. Poglądy na charakter przyszłej wojny w polskiej myśli wojskowej

4. Próby sprecyzowania elementów składowych doktryny wojennej

5. Planowanie wojenne, operacyjne oraz mobilizacyjne

ROZDZIAŁ II

WPŁYW POLITYCZNO-WOJSKOWYCH UWARUNKOWAŃ NA KSZTAŁTOWANIE PÓŁNOCNEJ GRANICY POLSKI

1. Polityczno-wojskowe aspekty rewindykacji Pomorza

2. Wolne Miasto Gdańsk a kwestia militarnej pozycji Polski nad Bałtykiem

3. Wyniki plebiscytów na Powiślu, Warmii i Mazurach i ich wpływ na politykę Polski wobec Prus Wschodnich

4. Podłoże konfliktu polsko-litewskiego i jego wojskowo-polityczne następstwa

5. Stosunki polityczne i wojskowe z Łotwą

ROZDZIAŁ III

WOJSKOWO-GEOGRAFICZNA CHARAKTERYSTYKA PÓŁNOCNEJ POLSKI i OBSZARÓW OŚCIENNYCH

1. Wojskowo-geograficzne znaczenie polskiej części Pomorza

2. Północne Mazowsze jako teatr działań wojennych

3. Charakterystyka obszaru wileńsko-suwalskiego

4. Wolne Miasto Gdańsk

5. Obszar Prus Wschodnich

6. Wojskowo-geograficzna charakterystyka Litwy

7. Charakterystyka Łotwy

ROZDZIAŁ IV

PLANOWANIE I SYSTEM MILITARNY POTENCJALNYCH PRZECIWNIKÓW

1. Niemieckie plany wojenne wobec Prus Wschodnich w latach 1918-1921

2. Prusy Wschodnie w niemieckim systemie militarnym

3. Fortyfikacje Prus Wschodnich

4. Charakterystyka potencjału militarnego oraz podstawy przygotowania wojennego Litwy

5. Współpraca niemiecko-litewska

ROZDZIAŁ V

OPERACYJNE WYKORZYSTANIE PÓŁNOCNEGO SEKTORA POLSKI

1. Poglądy na sposób wykorzystania w przyszłej wojnie analizowanego obszaru Polski

2. Funkcjonowanie Wojsk Litwy Środkowej i 2. Armii WP w systemie wojennym kraju

3. Wpływ sojuszy wojskowych na podstawy planowania wojennego dotyczącego analizowanego obszaru

4. Przesłanki zagrożenia wychodzące z Prus Wschodnich według oceny polskich czynników wojskowych

5. Działania inspektorów armii na rzecz operacyjnego wzmocnienia Polski północnej

ROZDZIAŁ VI

PRÓBA WYPRACOWANIA SYSTEMU OSŁONY I OBRONY PÓŁNOCNEGO OBSZARU POLSKI

1. Poglądy na system osłony i obrony Polski północnej

2. Fortyfikacje Pomorza

3. Fortyfikacje Mazowsza

4. Fortyfikacje Wileńszczyzny

5. Dyslokacja oddziałów Wojska Polskiego na analizowanym obszarze i ich charakterystyka

ROZDZIAŁ VII

OCHRONA GRANICY PÓŁNOCNEJ I JEJ MIEJSCE W SYSTEMIE OBRONY KRAJU

1. Formacje graniczne i ich rola w ochronie granic z Prusami Wschodnimi

2. Osłona granicy z Wolnym Miastem Gdańskiem i ochrona Wybrzeża

3. Specyfika działań związanych z ochroną granicy litewskiej - zajęcie pasa neutralnego

4. Granica z Łotwą

5. Policja Państwowa i administracja państwowa w systemie ochrony granic Polski północnej

6. Przejęcie ochrony granicy z Litwą i Łotwą przez Korpus Ochrony Pogranicza

ZAKOŃCZENIE

SUMMARY

ZUSAMMENFASSUNG

BIBLIOGRAFIA

WYKAZ SKRÓTÓW

INDEKS NAZWISK

INDEKS NAZW MIEJSCOWYCH

WYKAZ RYSUNKÓW

WYKAZ TABEL

ANEKS

zob. w.bibliotece.pl

Status dostępności:

Czytelnia dla Dorosłych

Egzemplarze są dostępne wyłącznie na miejscu w bibliotece: sygn. 94(438).081 [Czytelnia dla Dorosłych] (1 egz.)

Strefa uwag:

Uwaga ogólna

Bibliografia na stronach 438-456. Indeksy.

Uwaga dotycząca języka

Streszczenie w języku angielskim i niemieckim.