Bezpieczeństwo wewnętrzne w polityce państwa polskiego na ziemiach północno-wschodnich II Rzeczypospolitej

Książka

W koszyku

oceń

Bezpieczeństwo wewnętrzne w polityce państwa polskiego na ziemiach północno-wschodnich II Rzeczypospolitej / Wojciech Śleszyński. - Warszawa : Instytut Studiów Politycznych PAN [etc.], cop. 2007. - 400 s. ; 25 cm.

(Seria Wschodnia.)

Autor

Śleszyński Wojciech (1970- ).

Temat

Bezpieczeństwo narodowe Bezpieczeństwo publiczne Kresy wschodnie Rzeczypospolitej

Problem bezpieczeństwa wewnętrznego należał do najważniejszych i jednocześnie najtrudniejszych spraw państwa na ziemiach północno-wschodnich II Rzeczypospolitej. Wieloetniczny i wielokulturowy charakter tych obszarów powodował, iż aspiracje narodowe oprócz Polaków zgłaszali również przedstawiciele innych nacji: Białorusini, Litwini, Żydzi, Rosjanie, Ukraińcy.

Celem prezentowanej Państwu pracy jest przedstawienie problemów politycznych i organizacyjnych służb bezpieczeństwa oraz scharakteryzowanie kolejnych etapów zmieniającego się na przestrzeni lat 1919-1939 stanu bezpieczeństwa wewnętrznego. Ziemie północno-wschodnie II Rzeczypospolitej stanowiły pole badawcze, na przykładzie którego przedstawione zostało całe spektrum zagadnień wchodzących w skład pojęcia bezpieczeństwa wewnętrznego, m.in. kwestie polityczno-prawne, narodowo-etniczne i religijno-wyznaniowe. Niewątpliwym atutem książki jest baza źródłowa. Po raz pierwszy w literaturze polskiej, przy opisie okresu dwudziestolecia międzywojennego, w tak wielkim stopniu skorzystano z zasobów archiwów białoruskich i litewskich. Zgromadzony w tamtejszych archiwach materiał pozwala nie tylko w nowy sposób spojrzeć na problemy badawcze, lecz umożliwia poznanie prezentowanej tematyki z perspektywy lokalnej administracji polskiej.

SPIS TREŚCI

Ważniejsze skróty

Wstęp

Część I

Zagadnienie bezpieczeństwa wewnętrznego w koncepcjach politycznych władz polskich w latach 1919-1939

Część II

Kształtowanie się struktur administracyjnych i aparatu bezpieczeństwa na ziemiach północno-wschodnich II Rzeczypospolitej

Rozdział 1. Formowanie się administracji państwowej

1. Między federacją a inkorporacją - Zarząd Cywilny Ziem Wschodnich (1919-1920)

2. Ostatnia próba realizacji koncepcji federacyjnej - Litwa Środkowa (1920-1922)

3. Unifikacja administracji - budowa struktur wojewódzkich i powiatowych. Rola wojewody i starosty (1920-1939)

Rozdział 2. Organizacja służb bezpieczeństwa

1. Żandarmeria polowa i Policja Zarządu Cywilnego Ziem Wschodnich

2. Policja Litwy Środkowej

3. Wojewódzkie oraz powiatowe Wydziały i Referaty Bezpieczeństwa Publicznego

4. Policja Państwowa

5. Formacje graniczne

6. Wojsko a bezpieczeństwo wewnętrzne państwa

Część III

Urzeczywistnienie założeń polityki państwa i działalność aparatu bezpieczeństwa na ziemiach północno-wschodnich II Rzeczypospolitej

Rozdział 1. Realizacja działań politycznych

1. Polityka narodowościowa - między konsolidacją narodową a państwową społeczności przez administrację polską

2. Wychować lojalnych obywateli

3. Kwestia wyznaniowa

4. Zmienić strukturę narodowościową - koncepcje przesiedlenia ludności polskiej

5. Próby pozyskania przychylności miejscowych społeczności przez administrację polską

Rozdział 2. Działalność organów bezpieczeństwa

1. Kontrolować czy likwidować - władze państwowe wobec działalności ruchu komunistycznego i aktywności politycznej mniejszości narodowych (1919-1939)

2. Opanować sytuację - walka z działalnością dywersyjną (1920-1925)

3. Utrzymać spokój - zapobieganie i zwalczanie działalności antypaństwowej (1926-1939)

Epilog

W godzinie próby - utrzymanie bezpieczeństwa wewnętrznego we wrześniu 1939 roku

Zakończenie

Spis tabel

Wykaz źródeł i literatury

Aneks

Summary

Indeks nazwisk

zob. w.bibliotece.pl

Status dostępności:

Czytelnia dla Dorosłych

Egzemplarze są dostępne wyłącznie na miejscu w bibliotece: sygn. 94(438).081 [Czytelnia dla Dorosłych] (1 egz.)

Strefa uwag:

Uwaga ogólna

Na s. red. błędny ISBN: 978-83-605-02-8.

Bibliogr. s. 354-387. Indeks.

Uwaga dotycząca języka

Streszcz. ang.