Makuszyński : o jednym takim, któremu ukradziono słońce

Książka

W koszyku

oceń

Makuszyński : o jednym takim, któremu ukradziono słońce / Mariusz Urbanek. - Wołowiec : Wydawnictwo Czarne ; Zakopane : Muzeum Tatrzańskie im. Dra Tytusa Chałubińskiego, 2017. - 292, [3] strony : ilustracje, fotografie ; 23 cm.

(Biografie)

Autor

Urbanek Mariusz (1960- ). Autor

Forma i typ

Książki Publikacje popularnonaukowe Literatura faktu, eseje, publicystyka

Przynależność kulturowa

Literatura polska

Temat

Makuszyński, Kornel (1884-1953) Literatura dla dzieci Literatura dla młodzieży Literatura polska Pisarze polscy

Gatunek

Biografia

Dziedzina i ujęcie

Historia Literaturoznawstwo

Autor najpoczytniejszych książek dla młodych czytelników, ojciec Koziołka Matołka, nie za bardzo lubił dzieci. Swoich nie miał. Twórca przesympatycznych bohaterek, nieprzewidywalnych i niezależnych młodych kobiet, był mizoginem. Zdeklarowany tradycjonalista i konserwatysta przyjaźnił się ze skamandrytami. Kochał życie, nienawidził łzawych tragedii, a "Jontka z Halki powiesiłby z czystym sumieniem". Niektórzy twierdzili, że był "bawidamkiem, kokietującym i mizdrzącym się do czytelników z minoderią salonowej lwicy". Nałkowska nie cierpiała jego nieznośnego sentymentalizmu. W wydanej w 1953 roku Literaturze międzywojennej pisano, że Makuszyński nie gardzi "tanimi chwytami, schlebiającymi typowym gustom drobnomieszczańskim". Makuszyński opisywał Polskę bez retuszu. Bieda, a wręcz skrajne ubóstwo, często boleśnie doświadczały jego powieściowych bohaterów. Autor znał je z własnego doświadczenia. Rodzinie wcześnie pozbawionej ojca wcale się nie przelewało i wczesne lata Kornela należały do zdecydowanie chudych. Jako bystry obserwator dostrzegał też, z jakimi trudnościami borykał się młody kraj. W czasie okupacji pisarz ledwo wiązał koniec z końcem, a po wojnie, nie godząc się na kompromisy, został reliktem minionej epoki. W 1951 roku jego powieści znalazły się na liście książek "ideologicznie szkodliwych".

zob. w.bibliotece.pl

Status dostępności:

Wypożyczalnia dla Dorosłych

Są egzemplarze dostępne do wypożyczenia: sygn. 821.162.1(091)A/Z [Wypożyczalnia dla Dorosłych] (1 egz.)

Wypożyczalnia dla Dzieci i Młodzieży

Są egzemplarze dostępne do wypożyczenia: sygn. 82(091)A/Z [Wypożyczalnia dla Dzieci i Młodzieży] (1 egz.)

Strefa uwag:

Uwaga dotycząca bibliografii

Bibliografia na stronach 279-286. Indeks.

Recenzje:

Makuszyński jako pisarz znany jest dziś w zasadzie tylko z książek dla dzieci i młodych czytelników, choć o dziwo nie miał swoich dzieci i jak sam się przyznawał - "nigdy ich specjalnie nie lubił".
Ale za to okiem literackiego badacza obserwował młodych, szczególnie zachowania dziewcząt i młodych kobiet, by tworzyć bohaterki - nieprzewidywalne w swych zachowaniach, niezależne a przy tym bardzo sympatyczne.
I jak to pogodzić z jego mizoginizmem? (...) Gdy szczególnie mu to zarzucano, to twierdził, że: "niektóre to nawet lubił", wszak przecież był dwa razy żonaty.
Autor biografii pisarza, znany zresztą biograf z innych interesujących opracowań, kreśli obraz Makuszyńskiego jako człowieka wzbudzającego sympatię i godnego szacunku.
Człowieka w okresie II RP kochanego, towarzysko rozchwytywanego, człowieka pełnego humoru, choć tradycjonalisty i konserwatysty, przyjaźniącego się z ludźmi kultury i sztuki. I co najważniejsze ci przyjaciele nie opuścili Go nawet w trudnym dla niego okresie.
Wojnę przeżył "biednie, ale spokojnie" pisząc piosenki żołnierskie, wiersze i felietony. Ale to nie były czasy na sukces.
No i przyszło wyzwolenie, nowa rzeczywistość i nadciągnęły dla Makuszyńskiego dni - nie chwały, gdyż nie mieścił się w socjalistycznych, literackich ramach - dni nagonki, gdyż uznano go za piewcę piłsudczykowskiej szczęśliwości.
Przestano drukować jego książki, próbowano skazać go na zapomnienie. W twórczości doszukiwano się samych "przeciw", nawet nie podobały się "portki Koziołka Matołka".
Wyjechał więc z Warszawy i osiadł w Zakopanem, uznany w tym środowisku za "górala z wyboru" i skupił się na działalności na rzecz Tatr i Zakopanego i mi. in. pomocy dla sanatorium w Rabce.
Biografię tę czyta się szybko i dobrze, okraszona jest licznymi opowiastkami ze spotkań autorskich, listami do dzieci na temat Koziołka Matołka, czy wyprawą z Tatry na Granaty z Boy'em i Witkacym.
Do naszych czasów Makuszyński "dotrwał" jako autor dla młodego czytelnika. Jego reportaże, wiersze, felietony i debiutanckie utwory "tylko dla dorosłych" są nam obce. A był przecież "ojcem" pierwszego polskiego komiksu i doskonałym recenzentem spektakli teatralnych.
Polecam tę biograficzną opowieść o pisarzu, którego legendę owiał mrok, pisarzu, który przetrwał powojenne czasy - odrzucony, niechciany i bez czytelników, ale z przyjaciółmi u boku.
A bohaterowie jego książek - barwni, żywi i szczęśliwi - są bardziej znani z filmów , których scenariusze na nich oparto.
"Bo Kornela nadal dziś w kulturze nie ma" /rec./