(Władza, Elity, Przywództwo ; t. 11)
Mapy kolorowe na wyklejkach.
Indeks.
[...] Bliższa analiza dziejów Kaukazu Północnego wskazuje, że chrystianizacja i islamizacja, a także rozpowszechnianie się innych religii od samego początku splatały się z polityką. Procesy te w zależności od kontekstów historycznych przebiegały w warunkach antagonizmów, konfliktów, wojen i starć zbrojnych, niekiedy tolerancji i dialogu. Szczególne piętno na historii regionu odcisnęła ekspansja rosyjska przebiegająca początkowo pod hasłami misji cywilizacyjnej i religijnej, a następnie sowietyzacja, której filarem była polityka antyreligijna. W okresie rozpadu ZSRR, odrodzenia narodowo-religijnego odżywały stare i pojawiały się nowe konflikty w republikach muzułmańskich regionu. Początkowo przebiegały one w warunkach polityzacji islamu, z czasem jednak nabierał tempa proces islamizacji polityki. W rezultacie konflikty religijne wysunęły się na pierwszy plan w życiu lokalnej ludności. Specyfika tych konfliktów w znaczącym stopniu implikowana jest rozłamem w islamie. Rozłam ten pogłębia m.in. specyfika polietniczna regionu oraz narastający kryzys dialogu pokoleniowego muzułmanów i ich elit polityczno-religijnych. Sygnalizowane problemy znajdują swoje rozwinięcie w niniejszej książce. Zawarte w niej badania nawiązują do uprzednich projektów naukowych poświęconych transformacji politycznej Kaukazu Północnego, których wyniki zostały przedstawione w publikacjach wydanych w serii edytorskiej "Władza - Elity - Przywództwo". Prezentowane studium stanowi kolejną odsłonę transformacji regionu, tym razem dotyczącą religii, polityki, elit religijno-politycznych i bezpieczeństwa. Ze względu na rolę islamu w regionie został w nich położony nacisk na kwestie związane z przenikaniem się tej religii z polityką, islamizacją życia politycznego, ekstremizmem i terroryzmem. - [Z Wprowadzenia Tadeusza Bodio]
[...] Religia i polityka to fascynujące zagadnienia zajmujące badaczy od dziesięcioleci. Religia i polityka - widziane zwłaszcza przez pryzmat kwestii etnicznych - to kompleks zagadnień, których doniosłość uwidacznia się niemal każdego dnia. Skomplikowane dzieje polityczne i społeczne, obfitujące i w wydarzenia heroiczne, i w przelaną krew, wywarły niezatarte piętno na strukturze religijnej Kaukazu Północnego. Okres totalitaryzmu radzieckiego ukształtował specyfikę tak polityki wyznaniowej państwa, jak i swoistości przeżywania religijności przez osoby i grupy społeczne. Tworzy to trudne dziedzictwo, z którym mierzyć się musi każdy związek wyznaniowy, każdy polityk, każdy obywatel. Zespół uczonych, kierowany przez prof. Tadeusza Bodio, podjął się niełatwego zadania przybliżenia problemów dotyczących religii, polityki, elit religijno-politycznych i bezpieczeństwa na Kaukazie Północnym w erze postradzieckiej - okresie gwałtownych przemian politycznych, ekonomicznych i społecznych w kontekście skomplikowanej gry mocarstw. Praca, zwłaszcza na gruncie europejskim, ma charakter unikalny. Skupienie w jednym tomie studiów uznanych specjalistów daje czytelnikowi możliwość poznania specyfiki zderzenia tradycji politycznej i modernizacji systemowej, przebudzenia religijnego jednych i postępującej sekularyzacji innych grup społecznych, swoistości sprzeczności i konfliktów międzyreligijnych. Ukazuje zarówno kwestię "polityzacji" religii, jak i "sakralizacji" polityki. Niniejszy tom studiów wpisuje się poniekąd w nowy nurt badawczy, zwany - słusznie lub nie - politologią religii. Jakkolwiek status teoretyczno-metodologiczny tej formuły badań politologicznych daleki jest od ostatecznych rozstrzygnięć, to przecież prezentowana praca wydaje się lekturą obowiązkową dla każdego zainteresowanego sprawami Wschodu ogólnie, a problematyką postradziecką w szczególności. - [Z recenzji prof. dr. hab. Wojciecha Jakubowskiego - kierownika Zakładu Najnowszej Historii Politycznej Instytutu Nauk Politycznych Uniwersytetu Warszawskiego]
SPIS TREŚCI
Noty o autorach
Tadeusz Bodio, Wprowadzenie. Z badań nad religiami, polityką, elitami i bezpieczeństwem na Kaukazie Północnym
Introduction. From the Study of Religiom, Politics, Elites, and Security in the North Caucasus
CZĘŚĆ I
RELIGIE, NARODY, POLITYKA
1. Andrzej Chodubski, Mozaika religijna narodów regionu
2. Magdalena Karolak-Michalska, Religia jako czynnik kształtujący przemiany społeczno-polityczne
3. Jerzy Szukalski. Podstawy prawne wolności wyznania i działalności związków wyznaniowych
4. Mustafa Bilalov, Od ignorancji do islamu oświeconego
5. Iwona Kaliszewska, Wahabici, tarikatyści i "nowi muzułmanie"
6. Asijat Buttajeva, Religijne i polityczne podstawy fundamentalizmu islamskiego
7. Maya Astvatsaturova, Stosunki etnoreligijne -polityczne akcenty i projekcje w latach 2012-2017
8. Piotr Kwiatkiewicz, Północnokaukaski czynnik islamski a Azerbejdżan w okresie kształtowania się niepodległego państwa (1991-1995)
9. Alicja Curanowić, Strzegąc ojczystych rubieży: Rosyjska Cerkiew Prawosławna na Kaukazie Północnym
10. Andriej Bedrik, Katolicka mniejszość nad Donem: zagrożenia zachowania tożsamości
CZĘŚĆ II
ELITY RELIGIJNE I PROBLEMY BEZPIECZEŃSTWA
1. Vahit Akaiev, Osobliwości formowania się elit religijno-politycznych narodów muzułmańskich
2. Igor Dobaev, "Ideologiczne elity" radykalnego islamizmu: ewolucja doktryny takfirystów-dżihadystów
3. Vahit Akaiev, Islam: kontekst historyczny oraz czynniki radykalizacji i formowania się nowych elit religijnych
4. Igor Dobaev, Natalia Romanczenko, Radykalizacja organizacji islamskich i polityka bezpieczeństwa
5. Natalia Romanczenko, Organizacje terrorystyczne i współczesne tendencje ich rozwoju
6. Natalia Sedych, Profilaktyczna działalność antyterrorystyczna wśród młodzieży: stan obecny i wyzwania
7. Przemysław Potocki, Monitoring napięć oraz konfliktów etnicznych i religijnych na Kaukazie Północnym w latach 2001-2016 - aktywność wybranych think tanków
CZĘŚĆ III
ELITY RELIGIJNE W REPUBLIKACH REGIONU
1. Malika Arsanukaeva, Muzułmańscy działacze religijni w życiu społeczno - politycznym Czeczenii (ostatni kwartał XVIII - początek XX wieku)
2. Andrzej Chodubski, Dagestan: specyfika narodowościowo-religijna
3. Rafał Czachor, Rola elit religijnych w polityce wewnętrznej Dagestanu (ujęcie neopatrymonialne)
4. Andrzej Szabaciuk, Bractwa sufickie w życiu spoleczno-politycznym Czeczenii i Dagestanu: uwarunkowania, osiągnięcia, wyzwania
5. Yusup Dzhabrailov, Oficjalne duchowieństwo muzułmańskie w systemie stosunków społeczno-politycznych Dagestanu
6. Agnieszka Tomczyk, Elity religijne i kwestie wyznaniowe w Republice Adygei
7. Svetlana Lyausheva, Nadezhda Ilyinova, Procesy etnosocjalne i napięcia etniczne w Republice Adygei. Oceny eksperckie
8. Przemysław Sieradzan, Buddyjskie elity religijne Republiki Kałmucji: historia i współczesność
INDEKS
This item is available in one branch. Expand information to see details.
